تاریخچه شب یلدا🍉

شب یلدا

یلدا از واژه‌ ای سریانی به معنای تولد و زایش برگرفته شده است. در باور ایرانیان باستان، تاریکی سمبل اهریمن است و از آن جایی که در طولانی ‌ترین شب سال، تاریکی اهریمنی دیر می ‌پاید، این شب در نظر ایرانیان منحوس و بدقدم بوده و چون فرا می‌ رسید، آتش روشن می کردند تا تاریکی و ارواح اهریمنی و شیطانی بگریزند و نابود شوند. هم چنین مردم گرد هم جمع می شدند و تمام شب را با نوشیدن و خوردن می گذراندند و به شادی و پایکوبی و گفتگو می پرداختند.

⭐️ ایرانیان باستان با این اعتقاد که سپیده دم شب یلدا با دمیدن خورشید، روزها طولانی تر می ‌شوند و تابش نور ایزدی جهان را فرا می گیرد، آخرین شب پاییز و اول زمستان را شب زایش مهر یا زایش خورشید نامیدند و از آن زمان تاکنون، برای آن جشن بزرگی بر پا می شود و به همین دلیل، در آیین زرتشتی، به دهمین ماه سال، دی، به معنای دادار و آفریننده می‌ گفتند که در واقع، ماه تولد خورشید بود.

🌑 ایرانیان در گذشته شب یلدا را تا طلوع اولین پرتوهای سپیده دم به انتظار باز زاییده شدن خورشید می‌ نشستند و بعضی از آن ها هم در نیایشگاه‌ های پیروان آیین مهر، به نیایش و دعا مشغول می‌شدند تا پیروزی خورشید و شکست اهریمن را از ایزد منان طلب کنند و شب هنگام دعای شکرانه نعمت به جای می آوردند. روز پس از شب یلدا یا همان نخستین روز دی ماه را خور روز یا روز خورشید و دی‌ گان می نامیدند و از آن جایی که این روز تعطیل عمومی بود، به استراحت می پرداختند.

در ایران باستان، خور روز، روز برابری انسان‌ ها بود؛ در این روز، همه، از پادشاه گرفته تا مردم کوچه و بازار، لباس ساده می ‌پوشیدند تا یکسان به نظر بیایند و هیچکس حق دستور دادن و امر کردن به دیگری را نداشت و همه کارها داوطلبانه انجام می شد نه تحت امر و دستور از بالا.

🌹 هم چنین، در این روز جنگیدن و خونریزی حتی کشتن گوسفند و مرغ ممنوع بود؛ این موضوع را نیروهای در حال جنگ با ایرانیان هم می‌ دانستند و در میادین جنگ، خونریزی به طور موقت متوقف می ‌شد و در اغلب مواقع همین قطع موقت جنگ به صلح طولانی تبدیل می شد.

علت این که ایرانیان باستان در روز تولد دی ماه دست از کار می کشیدند و استراحت می کردند این بوده است که آن ها نمی ‌خواستند احیاناً مرتکب گناه یا رذالتی شوند زیرا آیین مهر، در روز تولد خورشید ارتکاب هر عمل بدی حتی کوچک را گناهی بسیار بزرگ بر می ‌شمرد. هم چنین ایرانیان باستان، درخت سرو را مظهر قدرت در برابر تاریکی و سرما می دانستند و در خور روز در برابر آن می ‌ایستادند و عهد می بستند که تا سال بعد یک درخت سرو دیگر بکارند 🌿